Xem nhanh nội dung
I. Đa cấp là gì?
II. Đặc điểm của kinh doanh đa cấp
III. Có được phép kinh doanh đa cấp không?
IV. Các nền tảng của đa cấp
1. Cấu trúc của mạng lưới đa cấp
2. Các sản phẩm và dịch vụ liên quan
V. Các loại mô hình đa cấp hiện na
1. Mô hình nhị phân - mô hình ma trận
2. Mô hình đều tầng - Sơ đồ một cấp
3. Mô hình bậc thang ly khai
VI. Phân biệt đa cấp hợp pháp và bất hợp pháp
1. Đa cấp hợp pháp
2. Đa cấp bất hợp pháp
VII. Vì sao kinh doanh đa cấp bất hợp pháp ngày càng nở rộ?
1. Lừa gạt, thao túng tâm lý
2. Hứa hẹn kiếm tiền nhanh chóng
VIII. Cách phòng tránh đa cấp bất hợp pháp lừa đảo
1. Tìm hiểu kỹ về kiến thức đa cấp
2. Kiểm tra thực tế
3. Kiểm soát lòng tham trước đa cấp
4. Tìm kiếm lời khuyên pháp lý
Cụm từ đa cấp đã không còn quá xa lạ đối với thời buổi kinh tế hiện đại hiện nay. Nhưng bạn đã thực sự hiểu rõ đa cấp là gì và làm thế nào để nhận biết được kinh doanh đa cấp hợp pháp và bất hợp pháp để tránh bị lừa đảo chưa? Nếu chưa thì xem ngay bài viết về đa cấp là gì dưới đây nhé!
Theo khoản 1 Điều 3 Nghị định 40/2018/NĐ-CP được trích từ báo Thư Viện Pháp Luật, kinh doanh đa cấp là mô hình hoạt động dựa trên mạng lưới người tham gia gồm nhiều cấp bậc, nhiều nhánh. Những người tham gia sẽ được nhận hoa hồng, tiền thưởng và các lợi ích kinh tế từ doanh thu của mình và cả những người khác bên trong mạng lưới.
Vậy đa cấp là gì? Đa cấp là như thế nào? Nói một cách đơn giản, đa cấp là hình thức kinh doanh dựa vào đại lý cá nhân, họ vừa bán hàng, vừa tuyển dụng người khác tham gia cùng mạng lưới. Doanh thu và lợi nhuận phụ thuộc vào hiệu quả bán hàng của mỗi đại lý. Càng nhiều người tham gia, mạng lưới càng rộng lớn và doanh thu lợi nhuận càng hấp dẫn.
Đa cấp là gì? Đa cấp là mô hình hoạt động có mạng lưới nhiều cấp bậc và nhiều nhánh
Bên cạnh khái niệm đa cấp là gì, đa cấp còn có các đặc điểm sau để giúp bạn dễ dàng nhận biết:
Bán lẻ hàng hóa: Công ty bán hàng đa cấp có thể tự sản xuất và bán sản phẩm của mình hoặc phân phối hàng hóa của các công ty khác.
Mạng lưới phân phối đa cấp: Hàng hóa được bán thông qua mạng lưới người tham gia với nhiều cấp bậc, nhiều nhánh khác nhau.
Hoa hồng và tiền thưởng: Người tham gia nhận được hoa hồng từ doanh số bán hàng của bản thân và hoa hồng gián tiếp từ doanh số của những người họ tuyển dụng vào mạng lưới.
Không đầu tư, hưởng hoa hồng: Người tham gia bán hàng đa cấp được trả hoa hồng cho việc bán hàng, không phải đầu tư để hưởng lợi nhuận.
Phổ biến đa dạng: Mô hình kinh doanh đa cấp xuất hiện ở nhiều ngành hàng, sản phẩm và dịch vụ khác nhau.
Đa cấp có thể tự sản xuất và bán sản phẩm của mình hoặc phân phối hàng hóa
Theo báo Thư Viện Pháp Luật, Căn cứ Điều 4 Nghị định 40/2018/NĐ-CP sửa đổi bởi khoản 7 Điều 147 Nghị định 96/2023/NĐ-CP có quy định về hoạt động kinh doanh đa cấp như sau:
Hoạt động kinh doanh đa cấp chỉ cho phép kinh doanh hàng hóa, đối với đối tượng không phải hàng hóa đều bị cấm, ngoại trừ các trường hợp pháp luật có quy định khác.
Bên cạnh đó, không được phép kinh doanh đa cấp một số loại hàng hóa bị cấm bao gồm: thuốc, thiết bị y tế, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, hóa chất nguy hiểm, sản phẩm nội dung thông tin số.
Do đó, được phép kinh doanh đa cấp nhưng các cá nhân hoặc tổ chức muốn thành lập công ty đa cấp cần tuân thủ quy định về đối tượng kinh doanh và hàng hóa được phép kinh doanh. Vi phạm quy định này sẽ bị xem là vi phạm pháp luật.
Được phép kinh doanh đa cấp nhưng phải tuân thủ quy định
Để hiểu rõ hơn về đa cấp là gì, chúng ta cần phân tích các nền tảng cơ bản tạo nên mô hình này:
Mô hình kinh doanh việc làm đa cấp có cấu trúc tương tự như một kim tự tháp, nhưng loại mô hình này khác với các sơ đồ kim tự tháp lừa đảo (Ponzi), nên bạn cần phải phân biệt rõ.
Trong mạng lưới đa cấp hợp pháp, mỗi cấp đại lý có thể tuyển dụng thêm đại lý mới, tạo thành một mạng lưới phân cấp. Đại lý ở cấp cao hơn sẽ kiếm được hoa hồng dựa trên doanh số bán hàng của họ và của những người họ tuyển dụng.
Mạng lưới này có thể mở rộng vô hạn, tạo ra tiềm năng thu nhập lý tưởng. Tuy nhiên, mỗi đại lý cần duy trì sự cân bằng giữa bán hàng và tuyển dụng để đảm bảo thu nhập bền vững và tăng trưởng mạng lưới hiệu quả.
Mạng lưới kinh doanh đa cấp có thể mở rộng vô hạn, tạo ra tiềm năng thu nhập lý tưởng
Kinh doanh đa cấp hợp pháp luôn có sự hiện diện của sản phẩm hoặc dịch vụ chính hãng, được phép lưu thông trên thị trường. Những sản phẩm này đa dạng, từ thực phẩm bổ sung, hàng gia dụng, sản phẩm làm đẹp đến giải pháp công nghệ.
Đại lý có thể bán hàng hợp pháp cho những khách hàng thực sự quan tâm đến sản phẩm, không chỉ tập trung vào việc tuyển dụng. Sự tập trung vào doanh số bán hàng thực tế và sự hài lòng của khách hàng là yếu tố quan trọng phân biệt kinh doanh đa cấp hợp pháp với các hình thức lừa đảo, thường thiếu sản phẩm và chỉ tập trung vào tuyển dụng đại lý mới để tạo thu nhập.
Sản phẩm hoặc dịch vụ kinh doanh phải chính hãng, được phép lưu thông trên thị trường
Để hiểu rõ hơn về sự đa dạng của mô hình kinh doanh đa cấp là gì, chúng ta sẽ cùng phân tích các loại mô hình phổ biến hiện nay.
Mô hình nhị phân: Đại lý chỉ được phép tuyển dụng tối đa 2 đại lý mới và cả hai nhánh cần phải phát triển đồng đều. Nếu một nhánh yếu hơn, đại lý sẽ không nhận được hoa hồng hoặc chỉ nhận được hoa hồng ở nhánh yếu hơn.
Mô hình ma trận: Nâng cấp và mở rộng từ mô hình nhị phân, cho phép đại lý tuyển dụng nhiều người hơn. Tuy nhiên, tính bền vững của mô hình này thấp, do sự phát triển của các đại lý mới thường không đồng đều, dẫn đến sự phân cấp và tạo ra mô hình kim tự tháp.
Mô hình ma trận trong kinh doanh đa cấp
Mô hình kinh doanh đa cấp "đều tầng" cho phép người tham gia tuyển dụng không giới hạn thành viên vào nhóm của mình. Họ nhận được hoa hồng từ doanh thu của toàn bộ nhóm, không phân biệt cấp bậc. Tuy nhiên, mô hình này thiếu tính bền vững, dễ dẫn đến tình trạng chi trả hoa hồng vượt quá giá trị sản phẩm, tiềm ẩn nguy cơ lừa đảo.
Mô hình kinh doanh đa cấp "cấp bậc" được xem là tiến bộ hơn so với mô hình "đều tầng" bởi sự phân chia rõ ràng về cấp bậc và mức hoa hồng. Nhà phân phối có thể xây dựng tổ chức lớn hơn, nhận được hoa hồng từ nhiều cấp độ, đồng thời vẫn đảm bảo tính công bằng. Mô hình này có tính mở rộng cao, tạo cơ hội ngang bằng cho mọi thành viên tham gia.
Mô hình bậc thang ly khai trong kinh doanh đa cấp
Sau khi đã tìm hiểu về đa cấp là gì, bạn sẽ dễ dàng phân biệt được đa cấp hợp pháp và bất hợp pháp qua những đặc điểm như sau:
Kinh doanh đa cấp hợp pháp thường có những đặc điểm sau:
Bán hàng hợp pháp: Hoạt động bán hàng được thực hiện minh bạch, người tham gia tự nguyện và có quyền lựa chọn.
Hệ thống giá rõ ràng: Người tham gia bán sản phẩm cho người ngoài mạng lưới với giá lẻ và mua sản phẩm với giá sỉ để bán cho thành viên mạng lưới.
Không ép buộc mua hàng: Công ty không bắt buộc người tham gia phải mua sản phẩm của công ty và tạo điều kiện cho người tham gia mua sản phẩm dựa trên nhu cầu.
Sản phẩm chất lượng: Sản phẩm được kiểm định, có chất lượng tốt, được tiêu thụ cả bên trong và bên ngoài mạng lưới với giá bán cao hơn giá mua.
Nhà phân phối chuyên nghiệp: Nhà phân phối được đào tạo bài bản về sản phẩm và kỹ năng bán hàng, đồng thời được hướng dẫn chi tiết về sản phẩm trước khi giới thiệu cho người tiêu dùng.
Chính sách minh bạch: Công ty có chính sách rõ ràng, minh bạch về hoa hồng, cấp bậc, quy định về thừa kế, hôn nhân và các chính sách khác.
Hoa hồng công bằng: Hoa hồng được tính dựa trên doanh thu bán hàng, phụ thuộc vào cấp bậc và hệ thống, đảm bảo tính công bằng cho tất cả thành viên.
Công ty có uy tín: Công ty cam kết nhận lại sản phẩm và trả lại ít nhất 90% giá trị sản phẩm, tạo sự an tâm cho người tham gia.
Đa cấp hợp pháp có các đặc điểm như bán hàng chất lượng, hệ thống giá rõ ràng, chính sách minh bạch,...
Đối với kinh doanh đa cấp bất hợp pháp thường sẽ có những dấu hiệu như sau:
Bán hàng không minh bạch: Hoạt động bán hàng không rõ ràng, chủ yếu tập trung vào việc tuyển dụng thành viên mới, ép buộc tham gia và thu lợi nhuận từ việc "kéo" người tham gia vào mạng lưới.
Hệ thống hoa hồng bất công: Hoa hồng được chi trả chủ yếu dựa trên việc tuyển dụng thành viên mới, không phụ thuộc vào việc bán hàng. Người tham gia ở cấp bậc thấp có ít cơ hội nhận được hoa hồng cao, cơ hội kiếm tiền phụ thuộc vào vị trí trong mạng lưới.
Sản phẩm kém chất lượng: Sản phẩm không rõ nguồn gốc, chất lượng không đảm bảo, giá bán cao hơn nhiều so với giá trị thực tế. Sản phẩm khó tiêu thụ ngoài mạng lưới, chủ yếu được bán nội bộ để duy trì hoạt động của mô hình.
Chính sách mập mờ: Chính sách về hoa hồng, cấp bậc, thu nhập không rõ ràng, thiếu minh bạch. Công ty luôn ưu tiên người tham gia ở cấp bậc cao, gây bất lợi cho người tham gia ở cấp bậc thấp.
Ép buộc mua hàng: Yêu cầu người tham gia phải mua sản phẩm với số lượng lớn, không dựa trên nhu cầu thực tế.
Thiếu đào tạo bài bản: Nhà phân phối không được đào tạo bài bản về sản phẩm, kỹ năng bán hàng, chỉ được hướng dẫn sơ sài về cách tuyển dụng thành viên mới.
Công ty thiếu uy tín: Công ty không cam kết hoặc trì hoãn việc nhận lại sản phẩm, không hỗ trợ nhà phân phối khi gặp khó khăn.
Kinh doanh đa cấp bất hợp pháp thường có dấu hiệu bắt ép mua hàng, thiếu uy tín, bán hàng kém chất lượng,...
Chắc hẳn trước khi tìm hiểu về đa cấp là gì, nhiều người vẫn luôn nhận định đa cấp chỉ toàn là lừa đảo, vậy vì sao kinh doanh đa cấp bất hợp pháp lại ngày càng nở rộ tại Việt Nam, hãy tìm hiểu ngay sau đây:
Kinh doanh đa cấp bất hợp pháp thường sử dụng nhiều chiêu trò thao túng tâm lý để thu hút người tham gia. Các đại lý thường đánh vào lòng tham của con người bằng cách cường điệu lợi nhuận, vẽ ra viễn cảnh giàu có dễ dàng.
Họ thường đưa ra những lời hứa hẹn hấp dẫn về tiềm năng lợi nhuận khủng, khiến người tham gia bị cuốn vào guồng quay lừa đảo mà không nhận thức được nguy cơ tiềm ẩn.
Lừa gạt, thao túng tâm lý
Lòng tham và mong muốn kiếm tiền nhanh chóng là động lực chính khiến nhiều người dễ dàng bị cuốn hút vào những lời hứa hẹn hấp dẫn của các mô hình kinh doanh đa cấp bất hợp pháp. Trong thời buổi kinh tế khó khăn, việc kiếm tiền nhanh chóng luôn là mục tiêu mà ai cũng hướng đến.
Lợi dụng tâm lý này, các công ty đa cấp bất hợp pháp thường vẽ ra viễn cảnh giàu có dễ dàng, khiến người tham gia tin tưởng vào cơ hội làm giàu nhanh chóng. Chỉ cần bạn tin tưởng vào những lời hứa hẹn hấp dẫn, bạn sẽ dễ dàng bị dụ dỗ tham gia vào hệ thống đa cấp mà không cần suy nghĩ kỹ càng về nguy cơ tiềm ẩn.
Hứa hẹn kiếm tiền nhanh chóng
Để tránh bị lừa đảo bởi các mô hình kinh doanh đa cấp bất hợp pháp, bạn cần trang bị kiến thức đầy đủ về hoạt động kinh doanh đa cấp là gì. Hãy giữ cho mình sự tỉnh táo, không dễ dàng bị cuốn hút bởi những lời hứa hẹn hấp dẫn.
Trước khi tham gia vào bất kỳ mô hình kinh doanh đa cấp nào, hãy tìm hiểu kỹ về công ty, sản phẩm kinh doanh đa cấp là gì, chính sách và các hoạt động của họ ra sao. Hãy luôn cảnh giác với các dấu hiệu lừa đảo và không vội vàng đưa ra quyết định. Hãy là người tiêu dùng thông minh, luôn tỉnh táo để tránh trở thành nạn nhân của các hội nhóm bất hợp pháp.
Bạn nên tìm hiểu và cập nhật thật kỹ về kiến thức đa cấp
Để tránh bị lừa đảo, bạn cần dành thời gian kiểm tra và đánh giá một cách kỹ lưỡng về công ty kinh doanh đa cấp là gì trước khi bạn muốn tham gia. Một số thông tin bạn cần kiểm tra như:
Kiểm tra thông tin: Hãy tìm hiểu kỹ về mô hình kinh doanh của công ty, giấy tờ hoạt động, thông tin sản phẩm. Kiểm tra xem công ty có được cấp phép hoạt động kinh doanh đa cấp hay không.
Phân tích lợi nhuận: Hãy yêu cầu công ty công bố chi tiết về thu nhập, lợi nhuận của người tham gia. Tìm hiểu xem lợi nhuận có thực tế hay chỉ là những lời hứa hẹn hấp dẫn.
Khảo sát sản phẩm: Kiểm tra xem sản phẩm của công ty kinh doanh đa cấp là gì, có được phép kinh doanh trên thị trường hay không. Hãy tìm hiểu về chất lượng và giá trị thực tế của sản phẩm.
Tham khảo kinh nghiệm: Tìm kiếm và trao đổi với những người đã từng tham gia vào hệ thống kinh doanh đa cấp của công ty. Hãy hỏi về thu nhập thực tế và kinh nghiệm của họ để có cái nhìn khách quan hơn.
Đánh giá lợi nhuận: Phân tích và đánh giá về lợi nhuận thực tế từ các công ty kinh doanh đa cấp hợp pháp để so sánh với những lời hứa hẹn của công ty bạn muốn tham gia.
Kiểm tra kỹ lưỡng về thông tin công ty, sản phẩm và phân tích lợi nhuận để tránh bị lừa đảo
Để tránh bị lừa đảo bởi mô hình kinh doanh đa cấp bất hợp pháp, bạn cần kiểm soát lòng tham của bản thân. Các công ty đa cấp bất hợp pháp thường sử dụng những chiêu trò như tổ chức các buổi hội thảo hoành tráng, tặng quà giá trị, để kích thích lòng tham của người tham gia.
Họ thường vẽ ra viễn cảnh kiếm tiền dễ dàng, không cần nỗ lực, khiến bạn dễ dàng bị cuốn hút và đưa ra quyết định thiếu tỉnh táo. Hãy nhớ rằng, sự giàu có không thể đến dễ dàng, hãy luôn tỉnh táo và không bị lôi cuốn bởi những lời hứa hẹn hấp dẫn.
Kiểm soát lòng tham trước đa cấp
Để đưa ra quyết định sáng suốt, bạn nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia về kinh doanh đa cấp là gì.
Họ có thể cung cấp kiến thức chuyên sâu về luật kinh doanh, luật tiêu dùng, giúp bạn hiểu rõ các điều khoản, điều kiện kinh doanh và phát hiện các vấn đề lừa đảo tiềm ẩn. Họ có thể phân tích khả năng lừa đảo của từng công ty, giúp bạn giảm bớt lo lắng khi tham gia vào mô hình kinh doanh đa cấp.
Bạn nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia về kinh doanh đa cấp là gì để tránh bị lừa đảo
Moma.vn - Phần mềm bán hàng đa kênh
Tốt nhất, được sử dụng nhiều nhất
Hơn 100.000 cửa hàng đã tin dùng
Dùng thử miễn phíBình luận
.jpg)
