11 năm làm kinh doanh với rất nhiều dự án, hợp tác cũng nhiều & fail cũng rất nhiều.

Từ đó, mình đúc kết một số keys liên quan đến việc hợp tác kinh doanh & chia tỷ lệ cổ phần:
– Không nên tham lam sở hữu quá nhiều cổ phần cho riêng mình
– Tiền không quá quan trọng, ĐÓNG GÓP SỨC quan trọng hơn (nên tinh gọn & đi từ số 0, mỗi co-founder chấp nhận bỏ tiền túi để chơi, từ đó mới có động lực cày)
– Nên đảm bảo sự công bằng, động lực cho tất cả thành viên tham gia dự án
– Không nên quá chú trọng vào việc gọi vốn, nếu tự lực phát triển dự án được thì tốt hơn (cái này hên xui, tuỳ mô hình)
– Không nên có quá đông co-founders, mình nghĩ 2 hoặc 3 sẽ là số lượng hợp lý
– Nên có một khoảng cổ phần cho teamwork sau này (khoảng 20-30%). Cái này rất quan trọng, với quan điểm & cách làm của mình (mỗi thành viên cày cuốc vào sau đảm bảo có vài %, đây là keys để giữ người & giúp động lực đóng góp mạnh mẽ hơn)
– CHỊU THIỆT, NHƯỢNG BỘ, HI SINH
– HƯỚNG ĐẾN MỤC TIÊU CHUNG (dự án phát triển, “làm miếng bánh” lớn lên)
– Có những quy định, nguyên tắc ngay từ đầu (thường ai cũng muốn vậy, nhưng thực sự cái này mình nghĩ khó đạt được)
– NÊN CHỌN NGƯỜI ĐÁNG TIN, TIN TƯỞNG & CÓ QUEN BIẾT NHẤT ĐỊNH ĐỂ HỢP TÁC (rất quan trọng, tránh anh em, vợ/chồng là ok). Người quen ở đây là bạn bè/mqh đã quen biết một vài năm
– Nên chọn người có thể đóng góp 100% nguồn lực (tránh chọn ai đó hợp tác mà đã có quá nhiều dự án khác, kiểu như mình thì không nên rủ làm gì). kaka
– Phân công rõ nhiệm vụ mỗi người, tránh làm đụng nhau (nhưng cũng đảm bảo sự tác động & tạo áp lực đủ ổn để ALL cùng nỗ lực, dựa vào KPI của từng hoạt động đề ra)
– Khi gặp khúc mắc, nên THẲNG THẮN nói chuyện với nhau
– Xác định NỖ LỰC CÀY 100% để dự án phát triển (tránh “làm trong, làm ngoài”). Tức làm 2-3 dựa án (nói thật keys này mình fail, vì đang run khá nhiều), yếu tố mình bù lại là TIỀN, NGUỒN LỰC, KINH NGHIỆM, THƯƠNG HIỆU,… Và những keys khác. Nên vẫn có ít nhiều tác động giúp dự án phát triển mặc dù ko tập trung 100% nguồn lực & tâm trí cho nó
– Trung thực, rõ ràng, thẳn thắn, chuẩn mực,… (nhất là trong chuyện tài chính, nguồn lực). Nếu có khuất mắc rất dễ BREAK (cũng giống như chuyện “ngoại tình” khi đã có gia đình vậy)
– Nên tin tưởng lẫn nhau (đã tin thì mới làm, ko tin thì nên stop ngay từ đầu)
– Công bằng 100% rất khó, nên mỗi người cần nhượng bộ & có xu hướng chịu thiệt một xíu vì “đứa con” đang nuôi…
– Dự án nên có 1 CEO đủ tố chất, năng lực ra QUYẾT ĐỊNH TỐT, để điều hướng & ra quyết định để dự án đi nhanh hơn
– …

NHẤN MẠNH LẠI, NHỮNG ĐIỀU NÊN LƯU Ý:
* Các mâu thuẫn nội bộ
* Thiếu sự minh bạch
* Làm trong làm ngoài
* Nói xấu lẫn nhau
* Thiếu niềm tin lẫn nhau
* Nạnh việc, thiếu sự nỗ lực
* Không bỏ qua những điều nhỏ nhặt, để hướng đến mục tiêu chung
* Phân chia công việc không rõ ràng
* Nên có 1 người ra quyết định cuối cùng, khi đã chốt phương án nào thì ALL nên nỗ lực & thích nghi theo nó
* …

Về cơ bản, mọi dự án khi hợp tác đều sẽ có mâu thuẫn nhất định (cũng giống như chuyện vợ/chồng), quan trọng là chịu đựng & nhượng bộ nhau thế nào. Và rất nhiều trường hợp fail cũng chỉ bởi MẪU THUẪN NỘI BỘ (từ team co-founders). Do đó chúng ta cần tránh xảy ra điều này & thực sự cân nhắc thật kỹ trong việc chọn người ưng ý…
* Học cách đối nhân xử thế với mọi người trong công việc tốt
* Học cách nhìn từ góc nhìn của người khác
* Hạ cái TÔI xuống, nên LẮNG NGHE để tiến bộ
* ALL cùng cố gắng PHÁT TRIỂN, THAY ĐỔI để hoàn thiện bản thân & phát triển dự án tốt
* Năng lực bản thân phát triển đến đâu, dự án lớn đến đó
* Tương tác nội bộ & xây dựng văn hóa doanh nghiệp rất quan trọng
* ...

Cũng cần nhìn nhận thêm, một số mâu thuẫn nội bộ xảy ra đôi khi không phải bởi mỗi thành viên fail. Mà là vì lỡ chơi những “game” quá khó khiến dự án fail, fail quá lâu sẽ khiến chán nản & phát sinh các vấn đề. Do đó, muốn tránh mâu thuẫn xảy ra thì cố gắng giúp dự án có kết quả win càng sớm càng tốt...

Ae bổ sung thêm kinh nghiệm & quan điểm của mình ạ!